مقصود از اهل بيت علماي امت است

ناصرالدين الباني بعد از تصحيح حديث از حيث سند، در صدد توجيه دلالت آن بر آمده، مي‏گويد: «مقصود از «عترتي أهل بيتي» يا همسران پيامبرند که در ميان آنان عايشه است؛ به دليل آيه تطهير که مقصود از اهل بيت همسران پيامبرصلي الله عليه وآله است يا مقصود از اهل بيت، علماي صالح از امت است؛ کساني که به کتاب و سنت تمسک نموده‏اند...».[1] .

اصل اين توجيه را قاضي عبدالجبار معتزلي در «المغني» آورده است.

جواب

در جواب مي‏گوييم:

1 - در بحث از آيه تطهير اثبات کرديم که مقصود از اهل بيت تنها پنج تن اصحاب کسا هستند و اهل بيت، هرگز همسران پيامبرصلي الله عليه وآله را شامل نمي‏شود.

2 - چه معنايي دارد که پيامبرصلي الله عليه وآله هنگام وفاتش تنها راه نجات امت را در تمسک به کتاب خدا و همسرانش معرفي کند و در آن اسمي از مردانِ صحابه‏اش نياورد.

3 - حمل عترت و اهل بيت پيامبرصلي الله عليه وآله بر علماي امّت، مخالف صريح لغت و اصطلاح است، چه کسي گفته که مقصود از عترت و اهل بيت، علماي امّت است. اين‏گونه بيان‏ها نوعي تفسير به رأي است که شديداً مذمّت شده است.

4 - همان‏گونه که برخي آيات، برخي ديگر را تفسير مي‏کند، روايات نيز اين چنين است. در حديث ثقلين اگرچه مصداق عترت و اهل بيت مشخّص نشده است، ولي در احاديث کساء و رواياتي که در ذيل آيه مباهله آمده، مصداق را مشخص کرده است. پيامبرصلي الله عليه وآله بعد از اشاره به علي، فاطمه، حسن و حسين عرض مي‏کند: «بار خدايا! اينان اهل بيت من هستند».

5 - از آنجا که قراين فراواني در حديث ثقلين بر عصمت اهل بيت است، لذا مي‏توان به طور قطع ادعا کرد که مقصود از اهل بيت، علماي امّت نيستند.

[1] سلسلة الاحاديث الصحيحة، ج 4، ص 359و360.