راههاي تصحيح حديث طیر
راههاي تصحيح حديث
«حديث طير» را ميتوان از راههاي گوناگون تصحيح نمود:
>عدالت راويان
>تصريح به صحت
>احتجاج به حديث حسن همانند صحيح
>به شعر درآمدن، دليل بر صحت حديث
عدالت راويان
در برخي از سندهاي حديث طير افرادي وجود دارند که همگي از مقام وثاقت و عدالت نزد اهل سنت برخوردارند، همانگونه که قبلاً به برخي از آنها اشاره شد.
تصريح به صحت
برخي از علماي اهل سنت تصريح به صحّت «حديث طير» نمودهاند؛ امثال:
- قاضي القضاة عبدالجبار بن احمد معتزلي.
- محمد بن يوسف گنجي شافعي.
- ابن صباغ مالکي.
- عبداللَّه بن محمّد مطيري.
- حاکم نيشابوري، (405 ه.ق)؛
او ميگويد: «حديث طير صحيح است و لازم بود که بخاري و مسلم آن را در صحيح خود نقل ميکردند؛ زيرا رجال آن ثقه ميباشند و شرط صحّت حديث نزد اين دو نفر را دارد».
و نيز ميگويد: «اين حديث را جماعتي از اصحاب انس که بيش از سي نفرند نقل کردهاند. و به طريق صحيح از عليعليه السلام و ابوسعيد خدري و سفينه اين روايت نقل شده است».[1] .
- هيثمي؛
او بعد از نقل «حديث طير» ميگويد: «بزار و طبراني آن را به اختصار نقل کردهاند. و رجال طبراني رجال صحيح است غير از فطر بن خليفه که ثقه ميباشد».[2] .
- ذهبي؛
او ميگويد: «حديث طير طرق بسياري دارد، و من آنها را در کتابي جمعآوري کردهام، و مجموع آن طرق به حدّي است که موجب ميشود براي حديث اصلي باشد».[3] .
[1] مستدرک حاکم، ج 3، ص 131.
[2] مجمع الزوائد، ج 9، ص 125و126.
[3] تذکرة الحفاظ، ج 3، ص 1042.
احتجاج به حديث حسن همانند صحيح
همانگونه که قبلاً اشاره شد برخي از علماي اهل سنت تصريح به حسن و صحّت اين حديث داشتهاند، و حديث حسن همانند حديث صحيح قابل احتجاج است.
به شعر درآمدن، دليل بر صحت حديث
مطابق تصريح برخي از علماي اهل سنت؛ همانند سيوطي، به شعر درآورده شدن حديثي دليل بر ثبوت و شهرت و صحّت آن حديث است. و اين حديث از جمله احاديثي است که فريقين آن را به شعر درآوردهاند.
